یک مشکل عمومی در قرار دادن سطل های زباله ، این است که به جای اینکه در مکانهایی که مردم بتوانند از آن استفاده کنند در فضاهای خالی قرار بگیرند.
یک مشکل عمومی در قرار دادن سطل های زباله ، این است که به جای اینکه در مکانهایی که مردم بتوانند از آن استفاده کنند در فضاهای خالی قرار بگیرند. اگر سطل های زباله در مکان مناسب قرار نگیرد خالی می مانند در حالیکه محیط اطراف کثیف خواهد شد. مردم نباید مسیر عادی خود را برای پیدا کردن سطل آشغال تغییر دهند بنابراین تعیین مکان مناسب آنها مقداری مشکل است.
سطل های زباله باید به وضوح قابل رویت و در دسترس باشند. به منظور به حداقل رساندن ریختن زباله در زمین ، سطل های زباله باید در مکانهایی که بیشتر نیاز است یعنی مکانهای پرازدحاممثل چهارراههای شلوغ، نزدیکی محل مخصوص عبور عابر پیاده، نزدیک ورودی های رستورانها، ایستگاههای اتوبوس، میدانها، قسمت بیرونی در ورودی ساختمانهایی مثل ادارات، فروشگاههای بزرگ، اقامتگاهها و در کنار سایر تجهیزات خیابانی مثل نیمکت ها، پرچینها . تلفن ها قرار گیرند. سطل های ظباله باید فاصله مناسبی با مکانهای نشستن داشته باشند تا آثار بوی نامطبوع زباله و حشرات به حداقل برسد. و حداقل ۳۰ سانتی متر از محل عبور در پیاده رو فاصله داشته باشد.
تعداد سطل های زباله به تعداد افرادی که از آن مکان استفاده کرده ، مقدار زباله تولید شده در آن مکان و میزان رعایت بهداشت بستگی دارد. در خیابانهای مرکز شهر ۲ تا ۴ سطل زباله در هر بلوک معمولا کافی است. یک سطل در هر انتهای بلوک کنار پیاده رو و اگر در طول بلوک نیمکت یا دکه فروش خوراکی باشد یکی یا دو تا نیز در وسط بلوک باید قرار گیرد.سطل های زباله معمولا در فاصله ۳۰ متری از هم قرار می گیرند مگر اینکه در یک مکان نیاز بیشتری وجود داشته باشد. در خیابانهای تجاری باید هر ۶۰٫۹۶ متر یک سطل زباله قرار گیرد، در مکانهایی که ازدحام بالایی از افراد وجود داشته باشد فاصله بین سطل های زباله می تواند کاهش یابد. در بعضی مکانهای طبیعی محافظت شده وجود سطل های زباله ممکن است ضروری نباشد یا اگر وجو داشته باشد باید در یک محدوده معینی قرار گیرد. وجود سطل های زباله نباید از زیبایی محیط بکاهد و همچنین نباید تزیینات غیرضروری داشته باشند.
طراحی سطل زباله
سطل های زباله به شکلهای زیادی می توانند طراحی شوند ، در باز، نیمه باز یا در بسته که روی ستونی نصب شود. دیواره های سطل یا سطح عمودی ممکن است به زمین متصل شده و ثابت باشد یا قابل حرکت (معمولا برای استفاده موقت) طراحی شود. سطل های زباله باید متناسب با محلی باشد که در آن قرار میگیرد . همچنین باید با سایر تجهیزات خیابانی ، معماری محلی و عملکرد و هدفی که دارد متناسب باشد. خصوصیت مهم دیگر سطل زباله ، سهولت استفاده از آن است به این صورت که: اول مردم باید قادر باشند زباله را در سطل زباله قرار دهند بدون اینکه دستشان به سطل زباله بخورد یا در آن را باز کنند.( سطل های زباله زمانی براحتی در دسترس هستند که تقریبا ۱۰۰ سانتی متر ارتفاع و ۴۰ سانتی متر دهانه داشته باشد.). دهانه سطل زباله باید برای قرار دادن زباله در آن به اندازه کافی بزرگ باشد البته اندازه دهانه سطل زباله به موقعیت مکانی آن بستگی دارد. برای مثال در پارکها مردم اشیا بزرگی را دور میاندازند بنابراین دهانه باید بزرگتر باشد .اگر مثلا ۲۵ سانتی متر باشد یک روزنامه تا شده یا ظرف غذا براحتی در آن جای میگیرد ولی اگر دهانه سطل زباله خیلی کوچک باشد زباله ها در دهانه سطل زباله گیر کرده و زباله ها در اطراف سطل زباله پخش خواهند شد. دهانه سطل باید در فاصله ۹۰ سانتی متری زمین قرار گیرد تا توسط معلولان نیز براحتی مورد استفاده قرار گیرد.
اندازه (ظرفیت) سطل زباله باید بوسیله مقدار استفاده مورد انتطار آن و اینکه چند وقت به چند وقت خالی خواهد شد تعیین شود. در فضاهای عمومی خوب سازمان یافته چندین سطل زباله کوچک که اغلب خالی می شوند بهتر از یک سطل زباله بزرگ است که در فواصل زمانی طولانی خالی می شود.در بیشتر مکانها سطل هایی با حجم ۱۱۴-۱۹۰ لیتر مناسب هستند. سطل های چرخدار برای مکانهایی که حجم بالای زباله دارند مناسب هستند. در حالیکه در پارکها باید سطل های چرخدار ۱۲۰ تا ۲۴۰ لیتری فراهم شود.
سطل های زباله باید بادوام باشند برای تحمل کردن نیروها و فشارهایی که در اثر نشستن، تکیه کردن یا برخورد دوچرخه و … که ممکن است به آنها وارد شود. سطل های زباله باید مقاوم به انواع مواد شیمیایی و مواد قابل اشتعال باشند. سطل های زباله باید به رنگهای مغایر با محیط باشند تا افراد با ضعف بینایی نیز بتوانند آنها را براحتی تشخیص دهند. به این نکته توجه کرد که سطل های زباله اغلب باید خالی شوند. در مکانهایی که سطل های زباله بطور منظم خالی می شوند می توان سطح سطل ها را با کیسه های پلاستیکی پوشاند. اگر آنها هر روز خالی می شوند ممکن است بدون کلاهک باشند در غیر این صورت داشتن یک کلاهک لولایی مقاوم به شرایط آب و هوایی بیرون الزامی است. وجود کلاهکها برای جلوگیری از خیس شدن زباله ها و پخش شدن آنها مهم است.
مواد مورد استفاده برای سطل های زباله باید بادوام و مقاوم به تخریب ، آتش سوزی، زنگ زدن و لکه دار شدن باشد. مواد قابل استفاده در دسترس عبارتند از لعابها که مقاوم به زنگ زدن هستند ولب براحتی تخریب شده و تمیز کردنشان سخت است. آلومنیوم که معمولا که ماده خوبی است ولی می تواند براحتی تخریب شود. پلاستیک که ممکن است به بعضی مواد شیمیایی و حلالها حساس باشد مخصوصا در پارکها که تکه های زغال می تواند آنرا ذوب کند. فولاد گالوانیزه شده ماده خیلی بادوامی است که می تواند برای سطل های زباله مکانهای که میزان تخریب توسط افراد زیاد است مناسب باشد. با توجه به هزینه های بالای دفن زباله ها ، افزایش آگاهی عمومی درباره بازیافت زباله ها به نظر می رسد که در آینده نیاز به سطل زباله ها افزایش خواد یافت. سطل های زباله بهتر است آشکار و قابل رؤیت باشند ولی مزاحمتی ایجاد نکنند. آنها نیاز به تیرک جداگانه ندارند ولی می توانند با تیرهای چراغ برق، ایستگاه های اتوبوس و نشانگان خیابان ها تثبیت شوند و حتی ممکن است کنار دیوار یا بدون پایه باشند.
در فضاهای خطی موجود در طول خیابان، این سطل ها در فاصله 30 تا 50 متری از هم قرار دارند. ولی در جاهایی مانند غذاخوری ها (ساندویچ فروشی ها و فروشگاه های غذاهای آماده)، سینماها و شیرینی فروشی ها می توان تعداد آنها را افزایش و در بیرون ساختمان های شهری، به دلایل امنیتی آنها را کاهش داد. مکان یابی و جانمائی سطل های زباله اهمیت زیادی در چگونگی استفاده از آنها و همچنین منظر شهری دارد. پیاده روهای پر عبور که برای گذران اوقات فراغت استفاده می شوند و یا پارک ها به تعداد بیشتری از سطل های زباله نیاز دارند. همچنین نوع زباله تولیدی (خشک یا تر) و حجم شیرابه آن نیز در جانمائی آنها موثر است. در صورت تولید شیرابه از قراردادن آنها در مجاورت درخت ها یا فضاهای سبز باید خودداری نمود. همچنین به سهولت دسترسی عابران باید توجه داشت.سطلهای زباله بهتر است آشکار و قابل رویت باشند، ولی مزاحمتی ایجاد نکنند. آنها نیاز به تیرک جداگانه ندارند، ولی میتوانند با تیرهای چراغ برق، ایستگاههای اتوبوس و نشانگان خیابانها تثبیت شوند و حتی ممکن است کنار دیوار یا بدون پایه باشند. در فضاهای خطی موجود در طول خیابان، این سطلها در فاصله ۳۰ تا ۵۰ متری از هم قرار دارند، ولی در جاهایی مانند غذاخوریها (ساندویچفروشیها و فروشگاههای غذاهای آماده)، سینماها و شیرینیفروشیها میتوان تعداد آنها را افزایش و در بیرون ساختمانهای شهری، به دلایل امنیتی آنها را کاهش داد. مکانیابی و جانمایی سطلهای زباله در چگونگی استفاده از آنها و همچنین منظر شهری اهمیت زیادی دارد. پیادهروهای پر عبور که برای گذران اوقات فراغت استفاده میشوند یا پارکها به تعداد بیشتری از سطلهای زباله نیاز دارند. همچنین نوع زباله تولیدی (خشک یا تر) و حجم شیرابه آن نیز در جانمایی آنها موثر است. در صورت تولید شیرابه از قراردادن آنها در مجاورت درختها یا فضاهای سبز باید خودداری کرد. همچنین به سهولت دسترسی عابران باید توجه داشت.
▪ گنجایش: حداقل گنجایش یک سطل زباله در مرکز شهر باید ۵۰ لیتر باشد. در مناطق بزرگ یا در پیادهروهای پر رفت و آمد بهتر است از مخازنی با حجم ۵۰ تا ۱۰۰لیتر استفاده شود. برای مکانهایی که واحدهای صنفی خوراکی دارند نظیر اغذیهفروشیها یا آب میوهها میتوان از مخازن بزرگتر قابل حملی استفاده کرد که حتما باید دردار باشند.
▪ نگهداری: گنجایش و نگهداری، با هم نسبت مستقیم دارند. سطلها زمانی بیفایده میشوند که مرتب تمیز نشوند. بنابراین موقعیت، محل سطل و نوبتهای تخلیه، حجم آنها را تعیین میکند.
▪ رنگ: سطلهای زباله عناصر مطلوب مبلمان شهری نیستند. متاسفانه در کشور ما غالب سطلهای زباله رنگهای نامناسبی دارند و بسیار جلب توجه میکنند. سطلهای زباله باید هنگامی که مورد نیاز هستند، قابل رویت باشند و در غیر این صورت باید در فرم خیابان یا پارک حل شوند و مزاحمتی ایجاد نکنند. توصیه میشود اکیدا از به کار بردن رنگهای قرمز، زرد و نارنجی به عنوان رنگ غالب سطلهای زباله خودداری شود. این رنگها به دلیل تضاد شدید با پیرامون خود، سایر فضاهای شهری را تحتتاثیر قرار میدهند. مناسبترین ترکیب، استفاده از طیف خاکستری به همراه مقدار کمی سبز یا نارنجی است. رنگها در فرهنگ شهرنشینی ایرانی باید چرکتاب باشند.
▪ مصالح مورد استفاده: مصالح مورد استفاده در طراحی سطل زباله، باید ترکیبی از استحکام و مقاومت باشند.
▪ فایبر گلاس: امکان فرم دهی و ساخت متنوعی را فراهم میآورد. در صورت استفاده از رزین مناسب میتوان محصولاتی مقاوم در برابر ضربه، آتشسوزی و اسید شیرابه تولید کرد که رنگپذیری مناسبی هم داشته باشند.
▪ بتن: نیاز به نگهداری چندانی ندارد، ولی به دلیل ضخامت آن، فقط شکلهای ساده را میتوان با آن به دست آورد. روکشهای سنگدانهای آشکار، بافتی ایجاد میکنند که هم اقتصادی و هم با دوام است.
▪ چوب: فقط باید با سطل فولادی روکوبیشده، مورد استفاده قرار گیرد. چوب، مزاحم و ناخوشایند نیست و برای هر دو محیط رسمی و غیررسمی مناسب است. پوشش آن ممکن است فولاد گالوانیزه، شبکه توری پلاستیکی یا پلیاتیلن باشد.
▪ درپوشها: در صورت امکان باید روی سطلها را پوشاند. این درپوشها به کاهش بو کمک میکند و تجمع حشرات را به حداقل میرساند. علاوه بر آن، مانع ریخت و پاش زباله توسط باد میشود. به درپوشها میتوان زنجیری متصل کرد یا یک در لولایی که به راحتی و بدون نیاز به نیروی خاصی عمل کند.
▪ تخلیه آب: برای شستوشوهای دورهای بهتر است حفرههایی برای تخلیه آب تعبیه شود که امکان دفع آب باران را نیز داشته باشد.
▪ امنیت: مناطقی که در آنها امنیت از اهمیت بسیاری برخوردار است، زبالههای داخل سطل باید قابل رویت باشد. برای مثال، سطلهای پاستونی بدون در بسیار مناسب است. گاهی در مناطق کاملا امنیتی ممکن است هیچ سطلی تعبیه نشود.
▪ سایر معیارها: مقاوم در برابر تخریب و فرسودگی، استفاده از مصالحی با نیاز به مراقبت کمتر، سهولت تخلیه و تمیزکردن، غیر قابل سرقت بودن، مقاوم در برابر هر نوع عامل آتشزا، پوششدهنده زبالههای داخل آن، نصب و تثبیت آسان اجزا و قطعات آن
با توجه توجه تنوع اقلیمی و جغرافیایی کشور عزیزمان ایران و تعدد قومیت ها با سلایق مختلف با توانایی اقتصادی گوناگون طراحی و تولید این محصول در مدلهای زیبا و متعدد با قیمت های مختلف انجام گرفته که همه افراد با هر سلیقه و سطح مالی امکان خرید محصول دلخواهشان را داشته باشند .
مخزن زباله شهری یک نام کلی و عامیانه برای این محصولات است و حوزه کاربری این مخازن بسیار گسترده تر است و امکان استفاده از این محصول در هر مکان عمومی ، روستا ها ، شهرک ها ، محوطه سازمانها ، محوطه ادارات و … وجود دارد.